Doğum Paketi

Doğum Paketi Nedir?

Sonunda hayal ettiğiniz gebelik gerçekleşti. Şimdi kafanızda gebelik süreci ve doğumla ilgili pek çok soru var. Burada gebelik, doğum ve doğum paketi ile ilgili konuları yanıtlamaya çalışacağız.

Doğum Paketi İlk Muayene

Adet gecikmesi olduktan sonra gebeliğin varolduğunun anlaşılabilmesi için idrarda ya da kanda gebelik testi yapılabilir. Bunun için adetin bir kaç gün gecikmesi yeterlidir. Kan testi idrardan daha hassas bir testtir. Pozitif-negatif ya da rakamsal olarak sonuç alınabilir. Genellikle rakamsal yani kantitatif değerlendirme tercih edilir. Çünkü bu şekilde eğer bir sorun olursa kan değerindeki yükselme takip edilebilir.

Doğum paketi başlandığında, gebeliğin kesin tanısı için ultrasonografi gereklidir. Çünkü kan ya da idrar testinin pozitif olması, rahim içinde sağlıklı bir gebeliğin var olduğunu göstermez. Örneğin gebelik kesesi boş olabilir ya da dış gebelik durumunda, kese rahim içinde bile bulunmayabilir. Bu tür sağlıksız gebelik durumları tedavi gerektirdiği için tanıyı gebelikte mümkün olduğunca erken zamanda koyabilmek için ultrasonografi ile muayene önerilir. Adet gecikmesinden yaklaşık bir hafta sonra ultrasonografi ile gebelik kesesi rahim içinde görüntülenebilir. Aynı zamanda gebelik tek mi, ya da ikiz, üçüz v.b. mi anlaşılabilir.

Yaklaşık 2 hafta adet gecikmesi varlığında kesenin içinde embryo ve kalp atımı izlenebilir.

İlk gebelik muayenesininde, hastanın genel değerlendirmesi yapılır, genetik öyküsü, tıbbi öyküsü alınır. Genel bir muayene,tansiyon ve kilo ölçümü yapılır. Varsa genel riskler saptanır. Bunlarla ilgili hastaya bilgilendirme yapılır. Gerekirse farklı tıbbi hastalıklar için konsültasyonlar istenir. Ayrıca ilk rutin gebelik testleri istenir.Bunlar çeşitli kan ve idrar testlerini içerir.

Testlerde kan grubu, Rh testi, açlık kan şekeri, böbrek ve karaciğer fonksiyonları, tam kan sayımı, hepatit markerları, HIV, TORCH testleri, D vitamini, B 12 vitamini tam idrar tahlili gibi değerlendirmeler yapılır. Gerekirse hastanın durumuna özel ek testler istenebilir. Anlaşmalı olduğumuz laboratuvarda yapılan bu testler doğum paketi içinde yer alır.

Beslenme ve egzersizle ilgili önerilerde bulunulur. Ayrıca gebelik süresince anne ve bebek için gerekli olan vitamin takviyeleri için reçete verilir. Eğer ultrasonografide gebelik kesesi rahim içinde izlenemediyse, dış gebelik açısından hasta değerlendirmeye ve takibe alınır.

Eğer embryo ve kalp atımı ultrasonografi ile izlenemediyse, hasta uygun zaman içinde tekrar kontrole gelir. Kontrollerde yine embryo izlenemezse, boş gebelik açısından hasta değerlendirimeli, gerekirse tıbbi tahliye planlanmalıdır.

İlk muayenelerde özet olarak amaç, kesenin ultrasonografi ile rahim içinde görüntülenmesi, gebeliğin tek mi çoğul mu olduğunun belirlenmesi, kese içinde embriyonun ve kalp atımının izlenmesidir.

Doğum Paketi Genetik Taramalar

Doğum paketinde genetik taramalar aslında iki temel grup olarak düşünülebilir. Bunlar;

• Anne ya da babanın soyağacında bulunan genetik hastalıkların belirlenmesi ve bunlar varsa gebelik süresince tanısal testlerin yapılması.
• Trizomi taraması: Normalde genetik bilgiyi taşıyan her kromozom bir çift şeklinde bulunur. Bu çiftlerden biri embriyo oluşurken yumurta ile anneden, diğeri ise sperm ile babadan gelir. Ancak nadiren yumurta ve spermin birleşmesinden önce hatalı hücre bölünmesi sebebiyle ekstra bir kromozom embriyoda varolabilir. Bu durum trizomi olarak adlandırılır.

Trizomiler içinde en sık görülen Trizomi 21 yani Down sendromudur. Ayrıca Trizomi 18 ve Trizomi 13 de daha az sıklıkla görülebilir. Diğer kromozomlara ait trizomiler çok daha nadir görülür.

Down sendromlu bebeklerin özel bir yüz görünümü vardır. Bazen kalp ve diğer iç organlarında sorun bulunabilir ve çeşitli derecelerde zeka geriliği görülebilir. Gebeliğin erken döneminde tanı konursa aileye gebeliği sonlandırma seçeneği sunulabilir.

Bunun için öncelikle tarama testleri önerilmektedir. Tarama testleri ultrasonografi ile muayene sonrası yapılan kan testleridir. En yaygın kullanılan kan testi ikili tarama testidir. Bebeğin ultrasonografi ile muayenesinde büyüklüğü, ense kalınlığı, burun kemiği parametreleri ölçülerek, anne kanında değerlendirilen iki hormon ile bir bilgisayar yazılımı tarafından sonuçlar risk değerlendirme amaçlı birleştirilir.

Sonuç bir oran olarak rapor edilir. Bu oranlar bebekte Down sendromu, Trizomi 13 ve 18 görülme riskini gösterir. Eğer risk belirli bir oranın üzerinde ise aileye ileri tetkik önerilebilir. İkili tarama testi ile toplumdaki Down sendromlu bebeklerin yaklaşık yüzde 85’i yakalanabilir.

İkili tarama testi kliniğimizde doğum paketine dahil olarak anlaşmalı laboratuvar tarafından yapılmaktadır. İleri tetkik olarak öncelikle anne kanında fetal DNA testi yapılabilir. Ya da aile arzu ediyorsa direkt tanısal kromozom testi yapılır.

12-13. gebelik haftalarında olunduğu için önerilen tanısal test CVS ‘tir. Deneyimli bir perinatolog tarafından ultrasonografi eşliğinde bebeğin plasentasından iğne yardımıyla doku örneği alınması anlamına gelir. Bu örnek genetik laboratuvarında çalışılarak bebeğin 46 kromozomu incelenir.

Eğer bebekle ilgili sonuçlar daha ileri gebelik haftalarında alındıyda, 16-20. haftalar civarında yapılan tanısal genetik teste amniyosentez adı verilir. Ultrasonografi eşliğinde bebeğin içinde bulunduğu amnion sıvısından örnek alınması anlamına gelir.

Ultrasonografi ile de genetik tarama yapılabilmektedir. Ense kalınlığı ve burun kemiği ölçümüne ek pek çok parametre bu amaçla risk belirlemek için kullanılır.

Doğum Paketi içinde Tetanos Aşısı

Gebelik sırasında yapılması önerilen bir aşıdır. Annenin kolundan yapılır ve hem anneyi hem de yenidoğan bebeği tetanoz mikrobundan korur. Hasta daha önce aşı olmadıysa ya da bu durum bilinmiyorsa, bir ay arayla yapılan iki doz aşı yaklaşık 1-3 yıl koruyucu olur. Son dozun doğumdan en az 2 hafta önce yapılması önerilir. Altı ay içinde üçüncü doz aşı yapılırsa koruyuculuk beş yıla kadar uzar. Daha önce 1-4 doz arası aşılanmış olan kadınlar için gebelikte tek doz yeterlidir.

Gebelik Şekeri Taraması

24-28. gebelik haftaları arasında önerilir. Ancak hastanın aşağıdaki risk faktörleri mevcutsa erken dönemde yapılmalıdır.

• İri bebek öyküsü,
• Geçmiş gebelikte gebelik şekeri öyküsü,
• Obezite,
• Ailede şeker hastalığı bulunması,
• Polikistik over sendromu.

Tarama sonrası riskli değer mevcutsa aç karna tanısal kan testi yapılır. Sonuç yine yüksekse hastanın diyetisyen kontrolünde düzenli diyet ve egzersiz yapması önerilir. Sonrasında aralıklı olarak tokluk kan şekeri takibi yapılır.

Sonuçlar istenen düzeyde tutulabilirse, bebek ve anne gebelik şekerinden zarar görmez. Nadiren kan şekeri kontrolü istenen düzeyde olmayan hastalar için insülin tedavisi gerekli olabilir. Hastaların yüzde 85’i doğum sonrası tamamen düzelirken kalan grupta şeker hastalığı kalıcı olabilir.

Doğum Paketinde Ultrason

Genellikle 20-22. Gebelik haftaları arasında, gelişmiş bir ultrasonografi cihazı ile bu konuda deneyimli ve özel eğitim almış perinatoloji uzmanı tarafından yapılan muayenedir.

Bebekte görülebilen yapısal kusurların anne karnında tanısının konması amacı ile yapılır. Hayatla bağdaşmayan bir anomali tesbit edilirse aileye gebeliği sonlandırma şansı sunulur. Bazı yapısal kusurların anne karnında tedavisi mümkün olabilmektedir. Bu tedaviler gelişmiş özel merkezlerde yapılan tedavilerdir.

Örneğin lazer tedavisi, anne karnında bebeğe kan verilmesi, sıvı toplanan çeşitli boşluklara şant takılması, kalp kapağımın dar olması sebebiyle açılması gibi. Bazı durumlarda bebeğin doğacağı hastane ve doğum sonrası yapılması gereken müdahaleler için gerekli ekip organize edilebilir.

Bazı durumlar doğum salonunda müdahale gerektirebildiği için bunların anne karnında tesbiti ve hazırlık yapılması önemlidir. Detaylı ultrasonografi muayenesi, doğum paketi Ankara kliniğimizde aldığınızda perinatoloji uzmanımız tarafından yapılır.

Gebelikte Beslenme ve Egzersiz

Tüm gebelik boyunca beslenme ve egzersiz konusunda öneriler ve her muayenede kilo takibiniz yapılır. Gerekli durumlarda diyetisyen konsültasyonu önerilir. Sağlıklı kilo alımı ve egzersiz, gebelikte oluşabilecek pek çok riskli durumu engeller ve vajinal doğumu kolaylaştırır.

Doğum Paketinde Doppler Ultrasonografi

Gelişmiş ultrasonografi cihazları ile yapılan bebeğin ve annenin bazı damarlarındaki kan akımı ölçümüdür. Bebekte büyüme problemimin takibi, preeklampsi taraması, bebekte kansızlık değerlendirilmesi, kalp sorunlarının tanı ve takibi, genetik tarama vb pek çok alanda kullanımı vardır. Kliniğimizde her kontrolde Perinatoloji uzmanı tarafından bu muayene yapılmaktadır.

Doğum Paketinde Dört Boyutlu Ultrasonografi

Bebeğin gerçeğe benzer görüntülerinin canlı ve hareketli olarak alınabildiği gelişmiş teknolojik bir yöntemdir. Gerek tanısal amaçlı gerekse ailenin bebeğiyle tanışması için kullanılmaktadır.

Kliniğimizde her kontrolde Perinatoloji uzmanı tarafından dört boyutlu ultrasonografi ile muayene yapılmaktadır. Bebeğin pozisyonu uygunsa elde edilen görüntülerden kayıt alınabilmektedir. Bunlar da doğum paketi içinde yer almaktadır.

NST: (Non Stres Test)

Bebeğin kalp atımlarını kayıt edebilen EKG benzeri bir cihazdır. Bebeğin kalp atımlarındaki değişkenlik, bebeğin oksijen alımı ve iyilik halini değerlendirmek için kullanılabilir. Rahim basıncını karından ölçen bir prob yardımıyla doğum sancıları sıklığı ve şiddeti tesbit edilebilir. Genellikle doğuma yakın yapılan bir testtir. Kliniğimizde doğum paketi içinde dahil olarak yapılmaktadır.

Doğum

Doğum şekline karar verebilmek için son haftalarda yapılan elle muayeneler sonrası doğumun ne kadar yakın olduğu konusunda fikir edinilebilir. Doğum eğitimi gebelerimiz ile birebir yapılmaktadır. Tüm doğumlarda önerdiğimiz epidural anestezi yöntemi ile ilgili, ekibimizde bulunan anestezi uzmanı ile doğum öncesi yüz yüze görüşme imkanı sağlanır. Doğumlarımız anlaşmalı olduğumuz özel hastanelerde gerçekleştirilmektedir.

Doğum sonrası bebeğin ve annenin ilk muayenelerive aşıları, bebek bakımı ve emzirme konusunda hemşire desteği doğum paketi içinde yer almaktadır. Taburculuk sonrası emzirme sorunları için de hastalarımız ayaktan emzirme hemşiremize başvuru yapabilmektedir.