Gebelikte Koronavirüs

Koronavirüs nasıl bulaşır?

Koronavirüs, hasta bireylerden öksürme, hapşırma yoluyla ortaya saçılan damlacıklardan ve kontamine yüzeylerden hastanın eli ile göz, ağız, burun mukozasına temasıyla bulaşabilir.

Damlacığın yaklaşık 2 metrenin ötesine geçmediği bilindiği için, kişiler arası mesafe artırılarak bulaşın azaltılması sağlanabilir. Hiçbir belirti göstermeyen bireylerden de bulaşma bildirildiği için, önlemede olabildiğince sosyal temasın azaltılması en etkili yöntemdir.

İnkübasyon süresinin ortalama 5 gün (2-14) olduğu bilinmektedir.

Koronavirüs belirtileri nelerdir?

Yaygın belirtileri ateş, öksürük ve solunum sıkıntısıdır.daha ciddi vakalarda zatürre, ARDS, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilir. Ölüm hızzı hasta yaşına ve altta yatan sağlık problemlerine bağlı olarak değişebilmektedir.

Hastalığın herhangi bir tedavisi var mıdır?

Koronavirüsün henüz bir aşısı ya da antiviral tedavisi bulunmamaktadır.

Gebelikte Koronavirüs eksta risk yaratır mı?

Gebelerin COVID-19'a daha duyarlı olduğunu gösteren bir bulgu yoktur.

Anneye Koronavirüs bulaşması durumunda bebekte sorun olur mu?

İntrauterin enfeksiyon yaratıp konjenital enfeksiyon yarattığına dair kanıt bulunmamaktadır, ancak vaka sayısı az olduğu için net bir karar verilmesi zordur. COVID-19 saptanan 9 gebeyi içeren bir vaka serisinde klinik bulgular gebe olmayanlara benzerdir. Bütün vakalarda zatürre gelişmiş, ancak mekanik ventilasyon ihtiyacı olmamıştır.

Diğer bir vaka serisinde 9 gebenin altısında intrauterin fetal distres gelişirken, altısı erken doğmuştur.

Bu iki seride de anne ölümü gerçekleşmezken, bebeklerde virüse rastlanmamıştır. Bu durum hastalığın vertikal (yani anneden bebeğe anne karnında ya da doğum kanalı yoluyla) d geçişinin olmadığını üşündürmekle beraber, vaka sayısı yeterli olmadığı için kesin konuşmak için henüz erken.

Son 20 yılda aynı virüs ailesinden olan SARS Co-V ve MERS Co-V virüsleri ile insanlarda ağır hastalık konusunda deneyimlerimiz de bulunmaktadır. SARS ile gebelerde ölüm oranı yüzde 25, MERS ile aynı oran yüzde 23 olarak bildirilmiştir. Ancak bu vürüslerin genetik yapısı ile şu an salgın yaşanmakta olan COVID-19 virüsü genetik yapısı ve dolayısıyla virülansları aynı değildir.

COVID-19 virüsü ile Gebelikte enfeksiyon şüphesi olunca ne yapıyoruz?

• Erken hasta izolasyonu,
• Tanısal testlerin yapılması (Koronavirüs ve diğer virüsler için),
• Agresif enfeksiyon kontrol önlemleri,
• Oksijen tedavisi,
• Fazla sıvı yüklemesinden kaçınılması,
• Fetal ve uterin kontraksiyon monitorizasyonu,
• Solunum yetmezliği durumunda mekanik ventilasyon. (Solunum Cihazı),
• Hasta bazında doğum zamanlaması,
• Multidisipliner yaklaşım,
• Pnömoni varsa glukokortikoid kullanımından gerekli olmadıkça kaçınıyoruz,
• Orta ve ağır şiddette vakalarda akciğer grafisi  ve bilgisayarlı tomografi uygundur.

Koronavirüs ve Emzirme

• Tüm bebeklere anne pozitif ise COVID-19 (Koronavirüs) testi yapılmalıdır,
• Anne ile bebek birarada olmalıdır,
• Anne bebeğini emzirebilir,
• Anne bebeğine dokunmadan önce elini sabunla yıkamalıdır,
• Emzirirken yüz maskesi kullanmalıdır,
• Süt pompası kullanıyorsa iyi sterilize edilmeli ve başkasıyla paylaşılmamalıdır, her kullanımdan önce elini yıkmalıdır,
• Sağılmış sütün bebeğe verilmesi konusunda tecrübeli birinden yardım istenmelidir.

Kaynaklar:

1. World Health Organization. Director-General's remarks at the media briefing on 2019-nCoV on 11 February 2020. https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s-remarks-at-the-media-briefing-on-2019-ncov-on-11-february-2020 (Accessed on February 12, 2020).
2. World Health Organisation. Coronavirus disease 2019 (COVID-19),March 2020. Situation Report – 52. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/20200312-sitrep-52-covid-19.pdf?sfvrsn=e2bfc9c0_2 (Accessed on March 12 2020).
3. McIntosh K. Coronavirus disease 2019 (COVID-19). In:UpToDate Hirsch CH, Bloom H (ed),UpToDate 2020.
4. RCOG. Coronavirus (COVID-19) infection in pregnancy, 09/03/2020.
5. Rasmussen S, Smulian J, Lednicky J, et al. Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) and Pregnancy: What obstetricians need to know. Am J Obstet Gynecol 2020 doi: https://doi.org/10.1016/j.ajog.2020.02.017).
6. Chen H, Guo J, Wang C, et al. Clinical characteristics and intrauterine vertical transmission potential of COVID-19 infection in nine pregnant women: a retrospective review of medical records. Lancet. 2020; Published online February 12, 2020.
7. Zhu H, Wang L, Fang C, et al. Clinical analysis of 10 neonates born to mothers with 2019-nCoV pneumonia. Transl Pediatr 2020.
8. Hui DSC, Zumla A. Severe acute respiratory syndrome: Historical, epidemiologic, and clinical features. Infect Dis Clin North Am. 2019;33:869-889.
9. Wong SF, Chow KM, Leung TN, et al. Pregnancy and perinatal outcomes of women with severe acute respiratory syndrome. Am J Obstet Gynecol. 2004;191:292-297.
10. Lu R, Zhao X, Li J, et al. Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding. Lancet.
11. Türk Perinatoloji Derneği Bilgilendirme Broşürü.