Randevu ve bilgilendirme için, haftanın her günü 09:00 - 22:00 saatleri arasında (+90312) 219 2233 numaralı sabit hattan bizi arayabilirsiniz.

Op. Dr. Burcu KaramürselKadın Hastalıkları, Doğum ve Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik Takibi) Uzmanı
Op. Dr. Burcu Karamürsel

Cinsiyet belirlemek mümkün mü?

Cinsiyet belirlemek mümkün mü?

Bebeğin cinsiyeti belirlemek mümkün mü?

Cinsiyet belirleme için her ailenin farklı sebepleri olabiliyor. Kimi ailelerde arka arkaya 3 kız çocuk sonrası erkek çocuğu isteği varken, kimi aileler tek çocuk için bile cinsiyet tercihi yapmak isteyebiliyor.

Bunun ne kadar etik olduğu oldukça tartışmalı. Örneğin Çin’de cinsiyet belirlemek her gebelikte mümkün olsa, nüfusta gitgide erkek oranı artabilir ve doğal denge bozulabilirdi. Şu an anne kanında fetal DNA (nifty) testleri yaygın olarak gebelik döneminde uygulandığı için bile bu oran Çin’de bozulmaya başladı.

Çin’de erkek nüfusu kız nüfusuna göre artış gösteriyor. Testlerin cinsiyet belirlemek için yaygın kullanımıyla benzer durum ülkemiz için de geçerli olabilir. Şu an için ülkemizde gebelik sürecinde Down sendromu taraması için yapılan nifty testinde cinsiyet rapor edilmesi de bu nedenle yasal olarak engellenmiş durumda.

Bilimsel olarak cinsiyet belirlemenin tek yolu tüp bebek tedavisinde uygulanabilen PGD yöntemi. Bugün için ülkemizde tüp bebek yöntemi ile cinsiyet belirlemek yasal olarak mümkün değil. Bu nedenle hastalar bilimsel olmayan, ancak şansa dayalı bazı alternatif yöntemler deneyebiliyor.

Embriyonun cinsiyetini belirleyen aslında sperm hücresinin taşıdığı kromozomdur. Tüm yumurta hücreleri X kromozomu taşır. Sperm hücreleri ise X ya da Y kromozomu taşıyabilirler. Yumurtayı dölleyen sperm hücresi X kromozomu taşıyorsa bebek kız olur. Yumurtayı dölleyen sperm hücresi Y kromozomu taşıyorsa bebek erkek olur.

Cinsiyet belirleme nasıl yapılır?

Belli bir cinsiyette çocuk sahibi olabilmenin şansını artırmak için yıllardır gerek bilim insanları tarafından önerilmiş, gerekse halk tarafından uygulanarak bugüne kadar gelmiş yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler genel olarak belli bir cinsiyette çocuk doğurma şansını artırırlar ancak %100 değildirler. Eğer %100 sonuç alınmak isteniyorsa tüp bebek yöntemi ve öncesinde uygulanan PGD isimli genetik test yapılabilmektedir.

Yumurtlama Gününe Göre Cinsiyet Belirleme

Yumurtlama gününe göre cinsiyet belirleme, adet gününe göre bebek cinsiyeti belirleme, olarak da bilinen bir yöntemdir. Bu yöntemi uygulayabilmek için hastanın adet döngüsünün çok düzenli olması gereklidir. Bu şekilde yumurtlamanın hangi gün olacağı önceden hesaplanabilir.

Bir kadın yumurtladıktan 14 gün sonra ya adet görür ya da hamiledir. Dolayısıyla 28 günde bir adet gören bir kadının yumurtlaması adetin ilk gününden itibaren 14. günde olmaktadır. Ancak 35 günde bir adet gören kadın için yumurtlama zamanı adetin ilk gününden itibaren 21. gündedir.

Cinsiyet belirlemek için yumurtlama tarihi bilindiği taktirde, erkek çocuk için tam yumurtlama tarihinde beraber olunması, ancak diğer günlerde beraber olunmaması önerilir. Bu şekilde Y kromozomu taşıyan spermlerin yumurtaya ulaşma şansı arttırılabilir.

Kız çocuk isteniyor ise yumurtlamadan uzak olan bir tarihte, yumurtlamadan dört gün önce beraber olunması ile X kromozomu taşıyan spermlerin yumurtaya ulaşma şansı artırılabilir. Bu yöntemin yalnızca şansı artırdığı ve %100 sonuç vermeyeceği unutulmamalıdır. Yöntemin herhangi bir yan etkisi yoktur. Yalnızca tek bir gün beraber olunduğu için, toplam gebe kalma şansı azalmaktadır.

Çin takvimi ile cinsiyet belirleme doğru mu?

Çin takimi cinsiyet hesaplama, şu an için en popüler yöntemlerden biri olmakla beraber, hiçbir bilimsel geçerliliği bulunmamaktadır. Yalnızca yazı-tura gibi %50 cinsiyet belirleme şansı mevcuttur. Çok yaygın olarak kullanılmakta hatta bu yöntemle ilgili çeşitli uygulamalar cep telefonlarında bile bulunmaktadır. Maalesef yalnızca şansa dayalı bir yöntemdir.

Diyetle Cinsiyet Belirleme

Diyetle cinsiyet belirleme yönteminde, temel prensip yedigimiz gıdaların asiditesi yani Ph değerinin üreme sistemindeki pH değerini belirlemesidir. Erkek bebek için gereken Y kromozomları daha çok bazik ortamı tercih ederken, kız bebek için gereken X kromozomları ise asidik ortamı tercih eder.

Buna göre konsepsiyon yani gebe kalma öncesi daha asidik gıdalar ile anne adayının beslenmesi kız bebek şansını arttırırken, bazik gıdalar ile daha yoğun beslenme ise erkek bebek olma şansını artırabilir. Bu tür özel diyetleri uygularken bir diyetisyene danışmak önem taşır. Çünkü bazı gıda gruplarından eksik beslenmek çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

Erkek Bebek Diyeti

Erkek bebek şansını artırmak için, sodyum ve potasyumdan zengin aşağıdaki gıdalar daha yoğun tüketilmelidir:

  • Et,
  • Tuzlu kurutulmuş et,
  • Kurutulmuş tuzlu balık,
  • Pilav,
  • Makarna,
  • Baklagiller,
  • Patates,
  • Çoğu taze sebze,
  • Şeftali,
  • Kayısı,
  • Muz,
  • Beyaz ekmek,
  • Bal,
  • Çay,
  • Kahve,
  • Gazlı içecekler.

Kız Bebek Diyeti

Kız çocuk olması şansını artırmak için, ise annenin kalsiyum ve magnezyumdan zengin aşağıdaki şekilde beslenmesi önerilir:

  • Yumurta süt ve süt ürünleri,
  • Balık veya etin az tüketilmesi,
  • Yiyeceklere tuz koyulmaması,
  • Şarap,
  • Bira,
  • Yoğurt,
  • Tuzsuz ekmek,
  • Pilav,
  • Makarna,
  • Çay,
  • Kahve,
  • Maden suyu,
  • Dondurma,
  • Taze meyve suyu
  • Taze sebzelerin az tüketilmesi.

Vajinal Duş Yöntemi

Vajinal duş yöntemle cinsiyet belirleme de Y kromozomu içeren spermin asidik ve X kromozomu içeren spermin bazik ortamı tercih etmesi prensibine dayanmaktadır. Bu yöntemde erkek çocuk isteyenlerin cinsel ilişkiden yaklaşık yarım saat önce vajina içerisini bazik bir solüsyon olan karbonatlı suyla yıkaması ve kız çocuk isteyenlerin ilişki öncesinde vajina içerisini asidik sıvılar olan limon suyu ya da suyla karıştırmış sirkeyle yıkaması önerilmektedir.

Yöntemin bir yan etkisi olabilir. Özellikle bazik sıvılar ile vajinanın yıkanması, vajinanın doğal asidik ortamını bozarak, vajinal enfeksiyon sıklığını artırma riski taşırlar.

Evde Cinsiyet Belirleme Testi

Cinsiyet belirlemek için evde kullanılabilecek özel bir test bulunmamaktadır. Ancak yukarıda bahsetmiş olduğumuz yumurtlama gününe göre cinsiyet tayini yöntemi uygulayabilmek için, bazı hastalar evde idrarla yapılan hazır yumurtlama testlerini uygulayabilmektedirler.

Böylece özellikle erkek bebek isteyen hastalar, eczaneden alacaklari ve idrarda yapılan yumurtlama gününü belirleyen testleri kullanarak tam yumurtlama gününde beraber olabilir ve Y-kromozomu taşıyan yani erkek bebek olabilecek spermin yumurtaya ulaşma şansını artırabilirler.

Ayrıca yurtdışında piyasada bulunan cinsiyet belirleme testi ismi verilen bazı testler gebeliğin yaklaşık sekizinci haftasında anneden kan alınarak bebeğin cinsiyetini belirli bir doğruluğa kadar tahmin edebilmek tedir. Bu testler DNA testleridir. Hasta evde kit içine kanını damlatıp, laboratuara kargo ile iletir. Down sendromu tespiti için yapılan NIPT testinden farklı testlerdir. Ayrıca evde idrarda yapılan cinsiyet belirleme testleri vardır ki bunların güvenilir olmadığı bilinmektedir.

Yumurtalık Elektrik Yüküne Göre Cinsiyet Belirleme

Dr. Patrick Schoun tarafından yapılan deneyler sonucunda ortaya konmuş bir yöntemdir. X ve Y kromozomu taşıyan gametlerin farklı elektrik yüküne sahip olduğunu ortaya koymuştur. Yılın belirli dönemlerinde yumurtalık elektrik yükü değişkenlik gösterebilmektedir.

Bu yöntemde hazırlanan çeşitli tablolar ile kişiye hangi dönemlerde eksi hangi dönemlerde ise artı yüklü kromozomu taşıyan spermin yumurtaya ulaşma şansının daha fazla olduğu söylenmektedir. Bu şekilde kız ya da erkek çocuk olması şansını artırmak sağlanabilir. Diğer yöntemler gibi bu da yalnızca şansa dayalı bir yöntemdir.

Astrolojik olarak cinsiyet belirleme yöntemi olarak da adlandırılabilir. Ayın ve gezegenlerin manyetik alanlarının adet döngüsü ve yumurtalığın elektriksel yükü üzerindeki etkilerine bakarak yöntem uygulanmaktadır. X kromozomu taşıyan spermler negatif yüklü, Y kromozomu taşıyan spermler ise pozitif yüklüdür, bu nedenle X kromozomu taşıyan spermler pozitif yüke daha çok çekilirken Y kromozomu taşıyan spermler ise negatif yüke daha çok çekilirler. Aynı şekilde yumurtanın zarında da bir polarite (negatif-pozitif elektriksel aktivite) döngüsü vardır ve bu döngü siklus (adet döngüsü) boyunca değişmektedir.

Yumurtanın zarı pozitif yüklü olduğu dönemde daha çok negatif yük taşıyan X kromozomlu spermleri çekerken, yumurta zarı negatif yüklü iken daha pozitif yük taşıyan Y kromozomlu spermleri çeker ve böylece erkek bebek şansı artar. Bu yönteme göre yumurtaların elektriksel aktivitesine bağlı olarak genellikle yılda yaklaşık 65 ila 70 gün erkek bebek olma şansı daha fazla iken, 65 ila 70 gün kız bebek olma şansı daha fazladır. Kalan 240 ila 245 gün ise elektriksel açıdan nötral dönemdir.

Doktor Patrick Schoun çalışmasını 155 çift üzerinde tamamlamış ve cinsiyet belirlemede başarı şansının kendi tanımladığı yöntem ile %98.7 olduğunu belirtmiştir.

İslam’a Göre Cinsiyet Belirleme

Özellikle cinsiyet kromozomuna bağlı bazı hastalıkların tespiti için yapılan PGD yöntemi İslam’da uygun görülebilmektedir. Cinsiyet kromozomuna bağlı hastalıklar hemofili ,Frajil X sendromu, kistik fibrozis, muskuler distrofi gibi çeşitli hastalıklardır.

Aile öyküsü nde bu tür hastalıklar için artmış risk bulunan çiftler tüp bebek yöntemi ile PGD yaptırarak hastalık taşıyan embriyoları rahim içine vermemeyi tercih edebilir. Böylece gebelik döneminde oluşabilecek hastalık tesbitine bağlı sonlandırmalar engellenebilir.

2000 yılında yapılan Nüfus Çalışmaları için Uluslarası İslam merkezi toplantısında cinsiyet belirlemek için kullanılan teknolojilerin sağlık amaçlı olmadığı sürece uygun olmadığı belirtilmiştir. Bu şekilde cinsiyet seçimi yapılarak gebelik sonlandırmanın İslama göre uygun olmadığı belirtilmiştir. İslamda cinsiyet belirleme takvimi bulunmamaktadır.

Tüp Bebek İle Cinsiyet Belirleme

Yüzde yüz cinsiyet belirleme amacıyla kullanılabilecek tek yöntem tüp bebek ile cinsiyet belirleme yöntemidir. PGD adı verilen bir yöntem ile sperm ve yumurtanın birleşmesi ile elde edilen embriyo, rahim içine verilmeden önce, genetik olarak incelenerek kromozom yapısı belirlenebilir.

XX kromozomuna sahip yani dişi ya da XY kromozomuna sahip yani erkek bebekler ayırdedilebilir. Ailenin tercihine bağlı olarak hem sağlıklı hem de cinsiyeti belirlenmiş embriyolar rahim içine verilebilir.

Ülkemizde bu yöntem yasal olarak cinsiyet belirleme amacı için uygulanamamaktadır. Ancak yurtdışında bazı tüp bebek merkezlerinde yaygın olarak uygulanabilen bir yöntemdir. PGD yöntemi aslında cinsiyet belirlemek için kullanılan bir yöntem değildir. Asıl amacı bazı genetik hastalıkların, kromozom bozukluklarının embriyo rahim içine verilmeden önce tespit edilebilmesidir.

Güncelleme Tarihi: 19.11.2021
Op. Dr. Burcu Karamürsel
Editör
Op. Dr. Burcu Karamürsel
Op. Dr. Burcu Karamürsel Muayenehane
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.
Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.
SORU SOR

* Lütfen form alanlarını giriniz, bilgileriniz gizli tutulmaktadır.

Op. Dr. Burcu KaramürselOp. Dr. Burcu KaramürselKadın Hastalıkları, Doğum ve Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik Takibi) Uzmanı
+90312 219 2233+90545 219 2234
  1. Op. Dr. Burcu Karamürsel
  2. Op. Dr. Burcu Karamürsel
  3. Op. Dr. Burcu Karamürsel
  4. Op. Dr. Burcu Karamürsel