Bebekle ten tene temas nasıl yapılır?

Bebekle Ten Tene Temas

Doğumdan sonraki ilk 15-45 dakika arasında annede pozitif duygulara yol açan oksitosin hormonu artar. Eğer bu süre zarfında bebek çıplak olarak annenin çıplak cildine, mümkünse göğüs bölgesine temas ettirilirse, bunun pek çok avantajı olacaktır. Bu yazıda bebekle ten tene temas nasıl yapılır? konusunda bilgi vermeye çalışacağız.

Anne ve bebek bu yumuşak temasla ve birbirinin kokusunu alarak gevşer. Anne daha fazla oksitosin üretir ve bu da süt salgısını artırır. Bu arada bebek de annesinin kalp sesi ve sıcaklığını hissederek, ağlaması azalır ve uykuya dalabilir. Bebek annenin meme ucunu bularak kendiliğinden emmeye başlayabilir.

Ten tene temas nedir?

Ten tene temas terimi, bebek doğduktan sonra hemen kurulanarak, annenin çıplak göğsü üzerine her ikisi de sıcak bir battaniye altında olacak şekilde yatırılması ve en az bir saat süreyle ya da ilk emme sonuna kadar burada tutulması işlemidir.

Ten tene temasın bebek için avantajları nelerdir?

• Doğumdan hemen sonra annesiyle ten tene temas ettirilen bebekler daha az ağlar. Annenin sıcaklığı ve dokunuşuyla rahatlayarak daha güvende hissederler.
• Doğumdan hemen sonra anne göğsüne çıplak olarak temas ettirilen bebek, koklayıp yalayarak meme ucunu bulup kendiliğinden emmeye başlayabilir. Memeyi tutma olarak adlandırılan bu durum sağlıklı emzirmenin başlangıcı için çok önemlidir. Bu bebeklerin emmeyle ilgili sorun yaşama ihtimalleri çok düşüktür.
• Yenidoğanların termoregülasyonu (vücut ısısını dengelemesi) zordur, hızla üşüyebilir ve oksijen kaybedebilirler. Oysa ki anne cildinin sıcaklığı bebeği doğal bir şekilde ısıtarak hipotermiyi (vücut sıcaklığının düşmesini) engeller. Bir saat ten tene temas açık yatakta bulunan ısıtıcı kadar etkili olmaktadır.
• Cilt teması ile anneden bebeğe yararlı bakteriler geçerek bebeğin bağışıklığına katkıda bulunur.
• Yenidoğan yoğun bakım ünitesindeki bebekler için ‘kanguru bakımı’ adı verilen kucakta bakımın pek çok ek avantajı bulunmaktadır.
• Oksijen satürasyonu (kandaki oksijen seviyesi) düzelir.
• Stres ve kortizol (stres hormonu) seviyesi düşer.
• Bebek büyümesi ve gelişimi hızlandığı için yoğun bakım ünitesinde kalış süresi azalır.

Ten tene temasın anne için avantajları nelerdir?

Ten tene temasın faydaları aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

• Ten tene temas ile anneler daha pozitif bir emzirme deneyimi yaşayabilir.
• Anne sütü üretimi daha iyi olur. (Prolaktin hormonu ten tene temasla hemen yükseldiği için).
• Oksitosin hormonu erken salgılandığı için doğum sonrası kanama riski azalır.
• Annenin doğum sonrası depresyon geçirmesi olasılığı azalır.

Ten tene temas ne kadar sürebilir?

Anneyle ten tene temas, doğum yapılan hastanenin yenidoğan bakımı politikalarına bağlı olarak bir saat ya da daha uzun sürebilir. Bebek için temel bakımlar verilirken (aşı, tarma işlemi, bebeğin giydirilmesi v.b.) kısa süre ara verilerek bebek ve anne doğum yapılan odadan alınarak birlikte kalacakları odaya transferi sırasında devam edebilir. Daha sonra odada anne bebeğini emzirebilir yani ten teması emzirme için annenin çıplak göğsüne bebek yatırılabilir.

Önemli olan annenin çıplak göğsü ile bebeğin mümkün olduğunca uzun süre temasını sağlamaktır.

Prematüre (Erken Doğmuş) Bebeklerde Ten Tene Temas

Ten tene temasın önemi aslında prematüre bebekler için daha fazladır, çok önemlidir. Bu nedenle bebeğin genel durumu uygun olur olmaz ilk fırsatta ten tene temas sağlanması amaçlanır.

Kanguru bakımı adı verilen prematüre bebeklerdeki ten tene temas uygulaması aslında ten tene temasın yararı ilk defa Bogota, Kolombiya’da hastanede tüm prematüre bebeklere yetecek kadar ısıtıcılı açık yatak olmaması nedeniyle bebeklerin ısınması için annenin çıplak göğsüne battaniye altında yerleştirilmesi ile ortaya çıktı.

Bu bebeklerin daha iyi büyüdüğü görülünce bu tekniğe kanguru anne metodu adı verildi. Bu metod aynı zamanda, prematüre bebekleri emzirme teknikleri ve daha erken taburcu etme anlayışını da içeriyordu. Zamanla bu terim kısaltılarak kanguru bakımı adını aldı ve daha çok ten tene temas kısmı kastedilir oldu.

Kanguru bakımı bebeğin beyninde özel bir bölgeyi uyararak, bebeğin anne memesine doğru hareket etmesini ve memeği yakalayıp emmesini sağlar. Bu birinci adım bebeğin fiziksel gelişimine katkıda bulunur.

Ayrıca ikinci adımda bebek gözlerini ilk defa anneyle göz teması kurar ve bu da bebeğin duygusal ve sosyal gelişimini uyarır. Ek yararları:

• Besinleri daha iyi sindirebilir,
• Vücut sıcaklığını daha iyi koruyabilir,
• Daha az ağlar,
• Daha iyi kilo alırlar (ısınmak için harcayacakları enerjiyi büyümek için kullanabildikleri için),
• Kalp ve solunum hızları daha iyi olur,
• Kasn oksijen seviyeleri daha yüksek olur,
• Anne ile daha iyi bağ kurar ve uzun dönemde beyin gelişimi ve fonksiyonları daha iyi olur,
• Doğum sonrası ilk emzirme daha başarılı olur,
• Bebeklerin beyin gelişimi için önemli olan derin uykuda daha fazla süre geçirir,
• Bebeğin bağışıklık sistemi daha güçlü olur,
• Tüm bunların sonucunda prematüre bebek yenidoğan yoğun bakım ünitesinden daha kısa sürede taburcu edilebilir.

Bebekle ten tene temas nasıl yapılır?

Doğumdan sonra en kısa süre içinde bebeğin çıplak olarak annenin çıplak göğsüne bir battaniye ile konulması ile ten tene temas başlamış olur. Daha sonra bebeğin anne memesini bulması ve ten tene temas emzirme başlaması beklenir.

Sezeryan sonrası ten tene temas mümkün müdür?

Özellikle epidural sezeryan uygulamalarının artması ile, sezeryan sırasında ten tene temas imkanı doğmuştur. Bugün pek çok sezeryan doğumda bebek hemşiresi bebeği kuruladıktan sonra, bebeğin ve annenin genel durumu iyiyse annenin çıplak göğsüne bir süreliğe temas ettirmektedir. Dolayısıyla sezaryende ten tene temas uygulaması uygun koşullar sağlanırsa mümkün olabilir.

Sezeryan ve normal doğum sonrası emzirme ve süt üretimi aynı mıdır?

Günümüzde bebeğin doğum sonrası en kısa sürede anne ile teması sağlanmaya çalışıldığı ve epidural sezeryanlarda bu kolaylıkla sağlanabildiği için, sezeryan ve normal doğum sonrası emzirme ve süt üretimi konusunda bir fark görülmemektedir.

Bebek dostu hastanelerde, anneye emzirme eğitimi ve desteği hemen doğum sonrası başladığı için, doğum şeklinden bağımsız olarak tüm anneler bebeğini emzirmeye teşvik edilmektedir. Yeterince motive edilen uygun koşullar sağlanan her anne bebeğini yalnızca anne sütü ile besleyebilir.

Babayla Ten Tene Temas

Babalar için de ten tene temas önerilmektedir. Yani bebeğin mümkün olduğunca babanın çıplak göğsü ile temas ettirilmesinin, bebeğin babası ile bağının güçlendirilmesinde önemi çok büyüktür. Ayrıca baba bebek ten tene temas uygulaması bebeğin gelişimi için pek çok duygusal avantaj sağlamaktadır.